ازبین روشهای شیمیایی و فیزیکی گندزداییآب، گندزدایی با کلر و ترکیبات آن، درمبارزه با امراض انتقالیافته به وسیله آب، میتوان این مواد را اقتصادیترین و ارزانترین عامل گندزدایی نامید.
سه ترکیب ذیل در قالب دو سیستم موجود جهت کلرینه نمودن ( کلرزنی مایعی - کلرزنی گازی) استفاده می شود :
- کلرین یا گاز کلر (Cl2)
- هیپوکلریت کلسیم (Ca(COI)2)
- هیپوکلریت سدیم (NaOCI)
برای جلوگیری از رسوب سختی در تجهیزات هنگام تولید محلولهای کلری، استفاده از آب نرم، آب مقطر و یا آب عاری از املاح معدنی توصیه میشود.
کلر عنصری
مزایا
- ارزانترین شکل کلر است.
- کاملاً پایدار است.
محدودیت ها
- گازی خطرناک بوده و نیازمند برنامههای خاص حمل و انبارش و آموزشهای ویژه است.
سدیم هیپوکلریت
سدیم هیپوکلریت یا مایع سفید کننده از واکنش عنصر کلر با سدیم هیدروکسید تولید می شود.
مزایا
- محلول مخاطرات کمتری نسبت به گاز کلر داشته و حمل ونقل آن ساده تر است.
- آموزش و قوانین خاص بهره برداری کمتری نسبت به کلر عنصری دارد.
محدودیت ها
- ناپایدار است.
- دارای پتانسیل تولید محصولات جانبی معدنی (کلرات، کلریت و برمات) در آب است.
- بر برخی مواد اثر خورندگی دارد و نگهداری آن از بسیاری از دیگر از محلولهای شیمیایی سخت تر است.
- ماده شیمیایی گرانتری نسبت به کلر عنصری است.
کلسیم هیپوکلریت
مزایا
- پایدارتر از محلول سدیم هیپوکلریت بوده و می تواند مدت بیشتری ذخیره شود.
- آموزش و قوانین خاص بهره برداری کمتری نسبت به کلر عنصری دارد.
محدودیت ها
- ماده شیمیایی جامدی است که نیازمند انحلال اولیه بوده و آمادهسازی مشکلتری نسبت به محلول سدیم هیپوکلریت دارد.
- با ایجاد رسوب در محلول، تزریق شیمیایی را پیچیدهتر میکند.
- قیمتی بیش از کلر عنصری دارد.
- در صورت استفادهی نامناسب قابلیت ایجاد حریق یا انفجار دارد.
- دارای پتانسیل تولید محصولات جانبی معدنی (کلرات، کلریت و برمات) در آب است.
تزریق کلر، اغلب قبل و بعد از روند تصفیهی فیزیکی آب انجام خواهد شد. کلرزنی اولیه برای کاهش میکرو ارگانیسمها و تبدیل آمونیاک و نیتریت آب خام به نیترات انجام میگیرد ولی کلرزنی ثانویه برای از بین بردن کامل آلودگیهای باقیمانده انجام خواهد شد به طوری که آب ورودی به شبکه توزیع همواره مقداری کلر باقیمانده برای جلوگیری از احتمال آلودگیهای بعدی را دارا باشد.
کاربرد سیستمهای کلرزنی:
- گندزدایی آب جهت تامین آب شرب مورد نیاز
- تصفیه و ضدعفونی آب در استخرهای شنا
- گندزدایی و ضدعفونی فاضلاب و بازیافت پسابهای صنعتی
- پیش تصفیه و گندزدایی آب ورودی به سیستمهای اسمز معکوس و اولترافیلتراسیون
- گند زدایی آب مصرفی برج های خنک کن
- گند زدایی آب مصرفی صنایع شیمیایی، پتروشیمی، کاغذ سازی، نساجی ،زنگرزی و ...
- گندزدایی آب مصرفی واحدهای صنایع غذایی , صنایع دارویی، پزشکی و آزمایشگاهی
- گند زدایی آب مصرفی دامداریها