گاز ازن با توجه به خواص ویژه خود و عدم تولید مواد جانبی مضر، جایگزین مناسبی برای کلر است. این گاز نزدیک به یک قرن می باشد که به عنوان گندزدا در آب آشامیدنی توسط کشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار گرفته است.
استفاده از کلر و مشتقات آندر گندزدایی آب موجب تشکیل ترکیبات جانبی مضر و سمی مانند کلرات، ترکیبات آلی کلرینه و ترکیبات تری هالومتان(THM) میشود که این مواد عوارض نامطلوبی را برای مصرف کنندگان به همراه دارند. گازازن با توجه به خواص ویژه خود و عدم تولید مواد جانبی مضر، جایگزین مناسبی برای کلر می باشد. این گاز نزدیک به یک قرن است که بعنوان گندزدا در آب آشامیدنی توسط کشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار گرفته است.
بهترین روش ازن زنی در تصفیه آب تزریق آن به آب در دو مرحله یا روش ازن-ازن میباشد که در مرحله اول پیش- ازن زنی در مقادیر کم برای کنترل کدورت وحذف آهن و منگنز صورت میپذیرد ودر مرحله دوم ازن زنی، آب کاملاٌ ضدعفونی شده و مواد آلی مولد طعم، بو و رنگ و کربن آلی حل شده (DOC) با استفاده از مقادیر بیشتر ازن و تماس زیاد اکسید میشوند. پس از این مرحله، آب برای عرضه و توزیع وارد شبکه میشود؛ منتها قبل از اینکه وارد شبکه شود برای جلوگیری از آلودگی آب در شبکه مقدار کمی کلر به آن اضافه میشود. اما به طور کلی لزوم استفاده از مرحله پیش تصفیه بسته به شرایط مطرح می شود.
بطورکلی مزایای استفاده از ازن در تصفیه آبهای آشامیدنی بشرح زیر میباشد:
قابلیت اکسیداسیون ازن بالاتر ازهمه گندزداهای رایج مانند کلر و مشتقات آن، پرکلرین، آب ژاول و غیره میباشد. خصوصیات میکروبکشی ازن بیانگر پتانسیل بالای اکسیداسیون آن است. تحقیقات نشان میدهد که گندزدایی توسط ازن حاصل اثر مستقیم آن بر باکتریها و تجزیه دیواره سلولی باکتریها می باشد که به فرایند زوال سلولی معروف است و از این نظر با مکانیسم عمل کلر در فرایند گندزدایی متفاوت است. کلر فقط با نفوذ به داخل سلول، آن را غیرفعال میکند و قادر به پاره کردن دیواره سلولی و از بین بردن آن نیست. با توجه به قدرت بالای گندزدایی ازن در مقایسه با کلر و سایر گندزداها، زمان کمتری جهت تکمیل فرایند گندزدایی نیاز است. بررسیها همچنین بیانگر توانایی بیشتر ازن در از بین بردن ویروسها در مقایسه با کلر میباشد. در مقام مقایسه ازن بعنوان گندزدا 25 بار قویتر از اسیدهیپوکلرو و 2500 بار قویتر از هیپوکلریت و 5000 بار قویتر از کلروآمین است. این مسئله بوسیله CT اندازهگیری میشود که عبارتست از غلظت و زمان لازم برای کشتن 99% کل میکروارگانیزمها.